زندگی حول نقاط قوت

زندگی‌های نیرومند چگونه‌اند؟ آنانی که زندگی را در حول توانمندی‌های خود ساخته‌اند چطور به نظر می‌رسند؟ بگذارید یک جمله از یکی از افراد ثروتمند جهان برایتان نقل کنم. از وارن بافِت، بزرگترین سرمایه‌گذار قرن بیستم:

”من با شما تفاوتی ندارم و اگر تفاوتی میان من و شما باشد این است که من هرروز که از خواب بیدار می‌شوم می‌توانم آنچه را به آن علاقه‌مندم انجام دهم. هرروز چنین است و اگر می‌خواهید از من چیزی بیاموزید این بهترین پندی است که می‌توانم به شما بدهم” -وارن بافِت-

شاید صحبت‌های این شخص به ظاهر از سر سیری میلیون دلاری به‌نظر برسد، اما در عمل اینطور نیست. او آنچه را دوست‌دارد انجام می‌دهد و اعتقاد دارد شهرت او به عنوان یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران در جهان، ناشی از انتخاب نقشی مناسب و متناسب با توانایی‌های ذاتی و استعدادهایش است. آنچیزی که ما آن را به دست فراموشی سپرده‌ایم. درست برخلاف آنچه در مدارس به ما می‌آموزند.

استعدادهای ذاتی برای یک سرمایه‌گذار موفق؟!

بیایید باهم بررسی کنیم که این شخص احتمالاً از چه نقاط قوت و کدام استعدادهای ذاتی برخوردار بوده تا توانسته در بازار سرمایه‌گذاری اینطور موفق شود. با یک سوال شروع می‌کنم: «یک سرمایه‌گذار موفق باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟»

نظرتان چیست که اینطور پیش برویم: اول ببینیم یک سرمایه‌گذار امروزی باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد، بعد ببینیم این شخص چه توانایی‌ها و استعدادهایی داشته و در نهایت مقایسه کنیم و پی ببریم که کدام استعدادهای ذاتی و نقاط قوت او بوده که در فهرست توانایی‌های لازم برای یک سرمایه‌گذار وجود داشته و رمز موفقیت او بوده (منظورم همان فهرست ویژگی‌های سرمایه‌گذار امروزیست). اما در کمال ناباوری باید به شما بگویم که این مقایسه راه به‌جایی نمی‌برد.

بسیاری از کسانی که برای شما نسخه‌های موفقیت می‌پیچند چند گام را طی می‌کنند. اول آروزها و اهداف شما را استخراج می‌کنند. دوم به این سوال پاسخ می‌دهند که «برای رسیدن به این آرزوها چه ویژگی‌ها و توانایی‌هایی لازم است؟». مثلاً اگر می‌خواهید پزشک شوید به شما می‌گویند باید از حافظه‌ای خوب، تسلط بر زبان انگلیسی، تمرین زیاد و… برخوردار باشید. و در قدم سوم به شما راه‌کارها و برنامه‌هایی می‌دهند تا بتوانید این ویژگی‌ها و توانایی‌های لازم را کسب کنید. مثلاً روزی ۲ ساعت زبان بخوانید، بر روی حافظه خود کار کنید، به الگوهای سلامت اهمیت بدهید و خلاصه هرچیزی که از نظرشان برای شما لازم است تا تبدیل به یک پزشک موفق شوید و البته به استعدادهای ذاتی و نقاط قوت شما توجه آنچنانی نخواهند کرد. اما آیا این کار صحیح است؟ برای نقد گام دوم این مهندسان موفقیت، نگاهی به نقشه راه وارن بافِت، همین سرمایه‌گذار مشهوری که بخشی از صحبت‌هایش را برایتان نقل کردم می‌پردازیم.

استعداد بر اساس نقشه یا نقشه بر اساس استعداد؟

به نظر می‌رسد یک سرمایه‌گذار موفق امروزی در بازارهای جهانی کنونی که بسیار پر شتاب، پیچیده و غیرعادی هستند مناسب‌ترین فرد برای موفقیت در آنها باید فردی باشد که بسیار پرشتاب حرکت می‌کند، بازار پیچیده را به خوبی می‌شناسید و البته به همه‌چیز بدبین است. این حرف من نیست، بلکه نظر بسیاری از مهندسان موفقیت امروزی است. منظورم از مهندسان موفقیت کسانی است که با شیوه‌ی بالا سعی در مهندسی شما برای دست‌یابی به آرزوها و رؤیاهایتان دارند. اینکه از شما شخصی بسازند که تابحال نبودید. نقاط ضعف شما را شناسایی کنند و هرکدام را که از نظرشان لازم است تبدیل به نقاط قوت کنند. گویی شما یک آدم‌آهنی هستید و با چندخط کُد و فشار دادن چند دکمه می‌توانند شما را به سادگی تغییر دهند؛ بدون توجه به‌اینکه چه نقاط قوت و چه توانمندی‌هایی به صورت ذاتی در شما وجود دارد برایتان نقشه‌ای متفاوت طرح‌ریزی می‌کنند و البته ما هم برایشان آرزوی موفقیت در این مسیر می‌کنیم!

اما وارن بافت اینطور نبود. او هیچ‌کدام از توانمندی‌های به‌ظاهر لازم برای دستیابی به این موقعیت را نداشت. بلکه او از نقشه‌ای اختصاصی برای خود بهره می‌برد. چیزی که حتی به ذهن خیلی از مهندسان موفقیت هم نمی‌رسد. اینکه شما می‌توانید از مسیری دیگر به آرزوهایتان دست پیدا کنید. مسیری متناسب با توانمندی‌ها و استعدادهای خودتان.

طراحی نقشه راه با توجه به استعدادهای شما (نقشه‌ای اختصاصی)

وارن بافت انسانی پر شتاب نبود، بلکه بسیار صبور و شکیبا بود. او بدبین نیست، بلکه به انگیزه‌ها و توانایی دیگران اعتماد می‌کند. پس سوال این است که او چطور توانسته به انتهای مسیر و آروزهای خود دست پیدا کند؟ باید بگویم او هم مانند بسیاری از افراد موفق دنیا راهی پیدا کرده تا توانایی‌های ذاتی خودش را شناسایی کند و آنها را به‌کار گیرد. 

برای نمونه او شکیبایی طبیعی خودش را تبدیل به سیاستی کرده که امروز به «چشم‌انداز بیست‌ساله» معروف است. او بر پایه‌ی این دیدگاه که برگرفته از توانمندی‌های خود اوست تنها در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری می‌کرد که از نظر او در بیست سال آینده شکوفا خواهند شد. شرکت‌هایی مانند کوکاکولا و واشینگتن پست. بافِت با توجه به ویژگی شکیبایی و سیاست چشم ‌انداز بیست‌ساله خود، به دلیل مبهم بودن برخی بازارهای نوین برایش دست به سرمایه‌گذاری در مایکروسافت، اپل و دنیای اینترنت نزده. اما می‌بینید که بیسارموفق بوده و شیوه‌ی سرمایه‌گذاری او متناسب با خودش بوده.

نقاط ضعف در مقابل نقاط قوت

اشتباهی که بسیاری از افراد می‌کنند این است که بعد از مطالعه زندگی‌نامه‌ی بافِت دست به تقلید از نقشه‌ی راه او می‌زنند. فردا تمام کتاب‌های مدیریتی پر می‌شود از این شعار که ((باید چشم‌انداز بیست‌ساله داشت))! غافل از اینکه برخی دیگر از افراد موفق در حوزه سرمایه‌گذاری از مسیری کاملاً متفاوت به موفقیت و رؤیاهایشان دست پیدا کرده‌اند. اکثر مهندسان موفقیت از این اصل غافلند که هر کس با توجه به استعدادهای ذاتی، نقاط قوت و توانمندی‌های خود باید مسیری متمایز از دیگران را طی کند.

آنچه بافِت را ویژه کرده، رفتاری است که با الگوی شخصی خود بروز داده، یعنی کاری که بسیاری از ما از انجام آن ناتوانیم. او تصمیم گرفته تا به نقاط ضعف خود نچسبد و در عوض به توانمندی‌های ویژه‌ی خودش اعتماد کند و آن شود که امروز می‌بینیم. بافِت تنها کسی نیست که مسیری اختصاصی را برای دستیابی به اهداف خود انتخاب کرده. بلکه شاید بتوان ادعا کرد اکثر کسانی که نه از روی شانس، بلکه طبق یک فرایند کاملاً منطقی به آرزوهای خود دست پیدا کرده‌اند در خطی منطبق با استعدادهای خود حرکت کرده‌اند.